تاریخ : جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳ 20 رمضان 1445 Friday, 29 March , 2024

متن قرارداد ایران و شوروی ۲۶ فوریه ۱۹۲۱

  • ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۷:۵۶
متن قرارداد ایران و شوروی ۲۶ فوریه ۱۹۲۱
چون دولت ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی فدراتیو شوروی صمیمانه و متفقانه مایل اند که روابط حسنه همجواری و مناسبات مستحسنه بر ادری را فيما بين افراد ملت خود مستحکم نمایند، لهذا اشخاص مفصله الاسامی ذیل را برای مذاکره در نیل به این مقصود تعیین نمودند:

از طرف دولت ایران علیقلی خان مشاورالممالک
از طرف دولت ج. ف. س. ش چیچرین و کاراخان

وکلای مختار مزبور پس از ارائه اعتبار نامه های خود که موافق قاعده و ترتیبات شایسته بود فصول ذیل را منعقد نمودند:

(این قرارداد در ۲۶ فصل تنظیم گردیده که به دلیل طویل بودن آن تنها چهار فصل اول آن در ادامه آورده شده است)
فصل اول: دولت ج. ف. س. ش. بر طبق اخطاریه و مراسله مورخه ۱۴ ژانویه ۱۹۱۸ و۲۶ ژوئن ۱۹۱۹ راجع به اساس سیاست خود نسبت به ملت ایران، مجددا و صراحت اعلام می دارد که به سیاست جابرانه امپراطوری روسیه نسبت به ایران که اکنون با قوای رنجبران و برزگران این مملکت سرنگون گردیده است، به طور قطعی و دایمی خاتمه میدهد بنابراین و نظر به این که دولت ج. ف. س. ش. مایل است که ملت ایران را دارای استقلال و مختار در تصرفات در محروثات مملکتی ورواج سعادت و ترقی ببیند اعلام می دارد که: کلیه مقاولات و معاهدات و قراردادهائی که دولت امپراطوری سابق با دولت ایران منعقد نموده و به این وسایل حقوق حقه ملت ایران را تضییع کرده است به کلی لغو و از درجه اعتبار ساقط میداند.

فصل دوم: چون اساس سیاست دولت امپراطوری روسیه مبنی بر این بود که با سایر دول اروپا در خصوص ممالک شر قی بدون رضایت ملل آسیا به اسم هواخواهی و حفظ استقلال آنها بعضی قراردادها منعقد داشته و به این واسطه مقصود باطنی را که تصرفات تدریجیه بوده است انجام دهد لهذا دولت ج. ف. س. ش. این سیاست جابرانه اروپا را که هم مایه ضعف سیادت ملل آسیا وهم وسیله اضمحلال ارکان مشرق زمین بود مطرود می نماید. بناء علیهذا دولت ج. ف. س. ش. نظر به اصول مقرره در فصول اول و چهارم همین معاهده اعلام می دارد که از هر اقدامی که باعث ضعف وموجبات تحقیر سیادت ملت ایران است به کلی صرف نظر کرده و نیز تمام معاهدات ومقاولاتی را که دولت روسیه بسیاری با دولت ثالثی برضد دولت ایران یا راجع به آن منعقد کرده باشد از درجه اعتبار ساقط ملغی می داند.

فصل سوم: در دولت خطوط سر حدی ایران و روسیه را به طوری که کمیسیون سرحدی در سال ۱۸۸۱ معین نموده است قبول و رعایت می کنند و چون دولت ج. ف. س. ش. در انتفاع از ثمره اقدامات غاصبانه دولت امپراطوری سابق روسیه احتراز می کند لهذا از جزیره آشوراده و سایر جزایری که در سواحل ایالت استر آباد واقع هستند صرفنظر می نماید و همچنین قصبه فیروزه و اراضی مجاور آنرا که دولت ایران بنا بر قرارداد مورخه .۲۸ ماه مه ۱۸۹۳ به روسیه واگذار کرده بود به دولت ایران مسترد ولی دولت ایران هم متقبل می شود که شهر سرخس که حالیه به اسم سرخس روس یا سرخس کهنه معروف است با اراضی متعلقه به آن را که به رودخانه سرخس منتهی می شود جز متصرفات روسیه بداند. دو لتین… از رودخانه اترک و سایر رودخانه ها و آبهای سرحدی متساویا انتفاع خواهند کرد. تنظیم وانتفاع از آبهای سرحدی و کلیه مشاجرات راجع به امور سرحدی و اراضی آن به واسطه کمیسیونی مرکب از نمایندگان روسیه و ایران حل خواهند شد.

فصل چهارم: چون طرفین… تصدیق دارند که کلیه ملل عالم بدون هیچ مانعی مستقلا در حل وعقد امور سیاسی خویش مختارند لذا از دخالت در امور داخلی یکدیگر با کمال جدیت احتراز خواهند کرد.

✍️ منبع: رقابت شوروی و انگلیس در ایران:منشورگرکانی

💠 تهیه شده در تحریریه ایراس

نویسنده

لینک کوتاه : https://www.iras.ir/?p=5318
  • نویسنده : بهنام علمی
  • منبع : ایراس
  • 891 بازدید

برچسب ها