داخلی » گزارش » سیاست های امنیتی و نظامی
گزارش رویداد
نشست مشترک ایراس و بنیاد دیپلماسی عمومی الکساندر گورچاکوف
۱۶ آبان ۱۳۹۶ ساعت ۲۰:۵۶
در ادامه جلسات مشترک موسسه ایراس و مؤسسات مطالعاتی روسیه، روز یکشنبه ۷ آبان ۱۳۹۶، ایراس میزبان اعضای هیئت عالی‌رتبه بنیاد دیپلماسی عمومی الکساندر گورچاکوف بود.
در ادامه جلسات مشترک موسسه ایراس و مؤسسات مطالعاتی روسیه، روز یکشنبه ۷ آبان ۱۳۹۶، ایراس میزبان اعضای هیئت عالی‌رتبه بنیاد دیپلماسی عمومی الکساندر گورچاکوف بود. ایراس در راستای افزایش هم‌اندیشی کارشناسان و متخصصان ایرانی و روسیه ضمن انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با اتاق‌های فکری روسیه، به‌طور مرتب میزبان نماینده قشر نخبگان فکری روسیه است. این نشست نیز به دنبال تفاهم‌نامه مشترک ایراس و بنیاد گورچاکوف در سال‌های گذشته انجام شد و هر یک از کارشناسان حاضر در جلسه به ارائه نقطه نظرات خود درباره مباحث مهم در رابطه دوجانبه و چندجانبه ایران و روسیه پرداختند. گفتنی است کنفرانس آینده دو موسسه در مسکو برگزار خواهد شد.
در این نشست که با حضور دکتر محمود شوری، عضو هیئت‌مدیره موسسه ایراس؛ دکتر محسن پاک پرور، مدیر گروه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه؛ دکتر احسان رسولی نژاد، کارشناس اقتصاد بین‌الملل و استاد دانشگاه مطالعات جهان؛ دکتر حمیدرضا عزیزی، استاد پژوهشکده مطالعات منطقهای دانشگاه شهید بهشتی، دکتر علی‌اکبر اسدی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی، دکتر علیرضا نوری، استاد پژوهشکده مطالعات منطقهای دانشگاه شهید بهشتی؛ خانم عفیفه عابدی، تحلیلگر مسائل اوراسیا؛ دکتر ولی گل محمدی، تحلیلگر مسائل ترکیه؛ و دکتر حسن احمدیان، استاد دانشکده مطالعات جهان برگزار شد، آینده برجام، روابط میان ایران و روسیه و نیز همکاری‌های دو کشور در سطح منطقهای موردبحث و بررسی قرار گرفت. مهمانان روس در این هم‌اندیشی نیز آقای دکتر ایوان کِسِنوفانتوف، مدیر روابط عمومی بنیاد گورچاکوف؛ آقای دکتر ولادیمیر ساژین، عضو هیئت‌علمی مرکز ایران در موسسه شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه؛ آقای دکتر ماکسیم سوچکوف، کارشناس شورای روسی امور بین‌الملل و باشگاه گفتگوهای بین‌المللی ولدای؛ آقای دکتر نیکلای کوژانف، استاد دانشگاه اروپایی سن پترزبورگ؛ آقای دکتر سرگئی دروژیلوفسکی، استاد گروه شرق‌شناسی موسسه دولتی روابط بین‌الملل مسکو (وزارت خارجه روسیه)؛ خانم دکتر ماریانا بلنکایا، کارشناس پژوهشی «کارنگی مسکو»؛ و خانم دکتر یولیا سویشنیکووا، عضو هیئت‌علمی مدرسه عالی اقتصاد مسکو بودند.
مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در این نشست سه ساعته، در ادامه ازنظر می‌گذرد:
ولادیمیر ساژین: "به‌طورکلی آمریکا نمی‌تواند توافق برجام را از بین ببرد. برای اینکه این قرارداد بین ایران و امریکا نیست. این یک قرارداد بین‌المللی است که قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل آن را تائید کرده است. کاری که آمریکایی‌ها می‌توانند انجام دهند، این است که روند اجرای برجام را از جانب امریکا کند نمایند. ولی قدم محکمی علیه برجام نمی‌توانند بردارند. برای اینکه همه طرفین به برجام پایبند هستند. اگر هم بخواهند از برجام خارج شوند و در آخر ماه دسامبر این موضوع مشخص خواهد شد، بر اساس تصمیم زیرکانه ترامپ، تصمیم‌گیری نهایی را کنگره انجام خواهد داد. در آنجا شرایط سخت‌تر است و تعداد کمتری طرفدار ایران هستند. اما از طرفی دیگر افراد زیادی هم طرفدار ترامپ می‌باشند. با اینکه خیلی سخت است که بگوییم چه اتفاقی می‌افتد ولی ازنقطه‌نظر من، فکر نمی‌کنم که امریکا از برجام خارج شود. به‌طورکلی ممکن است که سیستم منع گسترش سلاح موردبررسی قرار بگیرد. و ممکن است که خطراتی را برای ایران و کشورهای دیگری که در خاورمیانه واقع شده‌اند را به وجود بیاورد. من کلاً آدم بدبینی هستم، ولی راجع به برجام باید بگویم که همه‌چیز خوب پیش خواهد رفت."
سرگئی دروژیلوفسکی: "اروپایی‌ها مانند آمریکایی‌ها این علاقه‌مندی را ندارند که بخواهند رژیمی که در ایران وجود دارد را نابود کنند. من واقعاً به این اعتقاد دارم. به خاطر تحریم‌هایی که الان ترامپ می‌خواهد مجدداً علیه ایران وضع کند، باز هم آمریکا بهانه دیگری مانند قوانین حقوق بشر، عدم رعایت قوانین بین‌المللی، کمک به گروه‌های تروریستی در خاورمیانه را مطرح خواهد کرد که همه این‌ها برای این است که رژیم فعلی ایران را نابود کند. به همین دلیل من باید به شما بگویم که شما نباید برای همه جهت‌ها با یکدیگر دشمن باشید. و فقط باید روی مسئله برجام تمرکز خودتان را جمع کنید. اگر در همین برجام در مقابل آمریکایی‌ها پایداری کنید، دوباره مسئله اسرائیل وجود دارد. به‌هرحال این یک قمر مصنوعی از طرف امریکا است که در خاورمیانه وجود دارد. الان این بهترین راه است، به‌جای اینکه شما به دنبال دشمنان جدیدی در اروپا باشید. ما و چینی‌ها می‌دانیم که امریکا را قانع نمی‌کنیم. ولی اروپایی‌ها و آلمان را در شورای امنیت می‌توانیم قانع کنیم. من با دقت شرایط را در نظر دارم. انگلیسی‌ها تاکنون نگفته‌اند که امریکا و تحریم‌های جدید آن را حمایت می‌کنند. وقتی‌که انگلستان این را می‌گوید، قطعاً می‌توانید متوجه فرانسه و آلمان هم باشید. سفر شاه عربستان سعودی به مسکو هم نشانگر این بود که امریکا بازیگر اصلی منطقه نیست. شاید الان شما متحدین خیلی زیادی نداشته باشید اینکه بگویند متحد ایران هستند. ولی تعداد متحدانی که مخفی هستند و در شرایط سخت طرف ایران خواهند آمد، خیلی بیشتر است."
نیکلای کوژانف: "از نظر بنده، اولویت‌های بسیاری در آمریکا وجود دارد که به ترامپ اجازه نمی‌دهد از برجام خارج شود. من در هفت روز پیش در واشنگتن بودم. با کنگره، سیاست‌مداران و متخصصین آن‌ها صحبت کردم. تصور اصلی که وجود دارد خروج از برجام خیلی به صلاح نیست. چون بعدازآن نمی‌شود زبان مشترکی با اروپاییان برای شرایط بعدازآن پیدا کرد. همیشه در کنگره افرادی هستند که به دنبال صدور اطلاعیه‌های ضد ایرانی می‌باشند، ولی بندهایی را هم ممکن است که به برجام اضافه کنند. به این معنا که قسمت‌هایی از آن را تغییر دهند و منظور تغییر کل آن نیست. اتفاقی که می‌افتد یک اعلامیه غیر ایرانی صادر می‌شود و این به معنای خروج از برجام نیست. آن طوری که طبیعت کنگره نشان می‌دهد، این اطلاعیه حتماً ضد ایرانی خواهد بود و همچنین محدودیت‌هایی را هم برای ایران در بر خواهد داشت. اولین موضوعی که آمریکایی‌ها می‌خواهند راجع به آن بحث کنند، این است که ورود بوئینگ و ایرباس را که به ایران راه افتاده است، ممنوع کنند. همچنین فشار بین‌المللی که بخصوص می‌خواهند به اروپایی‌ها وارد کنند، اولین موضوعی که می‌خواهند با آن برخورد کنند این است که بعد از گذشت ده الی پانزده سال از گذشتن برجام، چه اتفاقی خواهد افتاد. بعدازآن موضوع موشک‌ها و راکتهای ایرانی را موردبررسی قرار می‌دهند. مراکز جدید فن‌آوری اورانیوم که ایران می‌خواهد بسازد، در آن زمینه هم ایران را محدود نمایند. آن‌ها می‌خواهند این سیگنال را به ایران بدهند که حتی از برجام خارج شود و مجدداً به سمت برنامه‌های هسته‌ای خود برود، آن‌ها از هر تلاشی برای محدود و ضعیف کردن قدرت هسته‌ای شما استفاده خواهند کرد. اول اینکه شرایط تراژدیک نیست و امریکا از برجام خارج نخواهد شد. البته این نظر من است. ولی ایران باید خود را برای روزهای سخت آماده نماید. زیرا که در جنبه‌های دیگر آمریکایی‌ها شروع به فشار وارد کردن می‌کنند. اولین چیزی که به نظر من می‌رسد، دولت ترامپ شروع به فشار آوردن ایران و شرکای منطقهای آن می‌نماید. شاید در سوریه سخت باشد که بخواهند ایران را بیرون کنند. ولی آن‌ها سعی می‌کنند که وجهه ایران را در عراق خراب کنند. یا اینکه حضور ایران را در یمن محدودتر نمایند. این چیزی است که من می‌بینم و می‌توانم بگویم که در آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد."
ایوان کِسِنوفانتوف: "بعد از برجام و لغو شدن تحریم‌ها، روسیه قدم‌هایی را در جهت ارتقا روابط خود با ایران برداشت. دیدارهای خیلی سازنده‌ای در بالاترین سطح انجام شد. موشک‌های بالستیک اس 300 را تحویل ایران داد. همچنین آقای سرگی لاوروف گفتند برای حضور ایران به‌عنوان عضو رسمی در پیمان شانگهای ما استقبال می‌کنیم. ضمن اینکه ایران برای رفع مشکلات در سطح منطقهای تلاش نماید. روز چهارشنبه آقای پوتین برای یک دیدار رسمی به ایران می‌آیند. به همراه رئیس‌جمهور آذربایجان که ایشان در سال‌های اخیر، روابط خیلی برادرانه‌ای با شما نداشته‌اند. این‌طور که مشاهده می‌کنید روسیه تماماً تلاش میکند تمام نقاط منفی که در زمان تحریم‌ها برای ایران به وجود آمده بود را رفع نماید. برای همین، من مشاهده نمی‌کنم که روند رو به رشد روابطمان را با ایران به سمت دیگری تغییر دهیم. ولی می‌دانید که بعضی از مسائل وجود دارند که منظور یکدیگر را به‌درستی متوجه نمی‌شویم. مثلاً در مورد سوریه یک سری مسائلی وجود دارد که نمی‌دانیم چگونه باید آن‌ها را با یکدیگر حل نماییم. یکی از مسائل در مورد عاقبت آقای بشار اسد می‌باشد. مسئله دیگر، مشکل کردهای سوریه است. بعدازآن، بخش‌های خراب‌شده را چه کسی قرار است که بازسازی نماید. یا اینکه آیا ایران و روسیه پایگاه‌های دائمی را برای تأمین امنیت سوریه در این کشور باقی خواهند گذاشت یا خیر؟ ما فعلاً با یکدیگر در این مسائل به توافق نظر نرسیده‌ایم. ولی هنوز ما در این زمینه‌ها با یکدیگر شروع به مذاکرات هم نکرده‌ایم. منظور من فقط سوریه نیست. بلکه نقاطی دیگر در خاورمیانه است که با هم در آنجا می‌جنگیم. الان شما روابط دوستانه‌ای با عربستان سعودی ندارید. ما در حال ارتقا بخشیدن روابطمان با آن‌ها هستیم. اعتقاد داریم که بدون آن‌ها مشکل نفت، قیمت نفت، حمل نفت و سایر مسائل را نمی‌توان حل نمود. من باز هم می‌توانم راجع به مسائل دیگر هم توضیح بدهم. چون مسائل خیلی زیاد هستند."
ماکسیم سوچکوف: "در منطقه و هم در فرا منطقه ما دشمنان زیادی هستند که می‌خواهند مانع روابط خوب ایران و روسیه را بگیرند. آن‌ها می‌دانند چه نقاطی وجود دارد که از طریق آن‌ها می‌توانند فشار وارد آورند که روابط ما را به تیرگی بکشانند. همچنین در ایران و روسیه افرادی هستند که از این نزدیکی روابط استقبال نمی‌کنند. فکر می‌کنم افرادی که علاقه‌مند به ارتقاء روابط ایران و روسیه هستند، باید در بحران‌های سوریه، کردهای عراق، روابط ایران و اسرائیل و عربستان سعودی، ورود کرده و آن مسائل را حل نمایند. همچنین روسیه باید ببیند که تا چه میزان علاقه‌مند است که ایران در سوریه کنار او باشد. یا اینکه اصلاً حضور داشته باشد یا خیر. در حال حاضر در روسیه پاسخ خاصی نسبت به این سؤال وجود ندارد. وقتی‌که سوریه وارد فاز پس از جنگ خود بشود، ما به این مسئله حتماً فکر خواهیم کرد. فکر نمی‌کنم که الان ما به این موضوعات بپردازیم، ولی ما باید آماده بشویم که این مسائل را حل نماییم."
عفیفه عابدی: "یکی از محتمل‌ترین سناریوها درباره رفتار امریکا در ارتباط با برجام این است که تحریم‌های جانبی علیه ایران را افزایش خواهد داد تا جایگاه برجام را تضعیف نماید و هم اینکه ایران را بیشتر تحت‌فشار قرار دهد. این نکته را یادآور می‌شوم که اگر امریکا ایران را تهدید نماید، فکر می‌کنم فضایی که این بار اتفاق می‌افتد برخلاف فضای قبل از برجام خواهد بود. قبل از برجام فضا این‌گونه بود که امریکا ایران را تهدید می‌کرد، اما زمینه را برای همکاری با روسیه باز می‌کرد. اما ارزیابی من از آمریکایی‌ها این است که آن‌ها معتقد هستند این فضایی که در دهه اول قرن بیست و یکم برای روسیه باز شد، موجب تقویت جایگاه بین‌المللی روسیه شد. در نتیجه این موجب تبدیل روسیه به تهدید امنیتی آمریکا شد. به همین دلیل اکنون مشاهده می‌کنیم که در سیاست جدید تحریم امریکا، بسته‌ای که برای تحریم ایران در نظر گرفته می‌شود، شامل حال روسیه و سایر کشورها هم می‌شود که جدیدترین بسته، قانون کاتسا یا همان قانون مقابله با دشمنان امریکا است. به نظر می‌رسد که تهدید مشترک علیه ایران و روسیه، سیاست تحریم امریکا است. به اعتقاد من، ایران و روسیه می‌بایستی به دنبال ابتکار جدیدی در جهت مقابله با این سیاست باشند. هم چنان که مشاهده کردیم از سال 2014 که برجام هم تقویت شد، بحث افزایش روابط دوجانبه منطقهای ایران و روسیه مطرح گردید. هر چند که این تلاش‌ها برای دو طرف خیلی قانع‌کننده نبوده است، اما به نظر من وظیفه پژوهشگران است که به دنبال ارزیابی، طرح و ابتکار جدیدی برای تقویت همکاری‌های دوجانبه و منطقهای ایران و روسیه باشند. همان‌طوری که عنوان نمودید یکی از ابتکارات جدید، طرح نشست سه‌جانبه تهران، مسکو، باکو بوده است. به نظر می‌رسد که می‌توانیم ابتکارات جدید دیگری در همین چارچوب و یا بین‌المللی‌تر، مطرح کنیم. همان‌گونه که مطلع هستید یکی از دلایل استحکام برجام، بین‌المللی بودن آن می‌باشد. یکی از موانع همکاری‌های ایران و روسیه، بحث اختلافاتی می‌باشد که در خاورمیانه است. به نظر من این اختلافات قابل‌حل می‌باشند. بدین معنا که نیازمند یک نوع مفاهمه و رایزنی بیشتر برای رسیدن به فهم مشترک از تهدیدها می‌باشد. من فکر می‌کنم که این به نفع ایران نیست و ایران هم تمایلی ندارد که مانع روابط روسیه با عربستان یا روسیه با اسرائیل باشد. زیرا من به‌عنوان یک تحلیلگر معتقد هستم که ایران از این روابط سود خود را خواهد برد. به‌طور خلاصه بیان کنم طرح‌ها و ابتکارات جدیدی را که پیشنهاد می‌دهیم می‌بایستی دارای دو ویژگی اصلی باشند. اول اینکه ایران و روسیه به درک متقابل بیشتری از یکدیگر و منافع و تهدیدهای برسند. دیگر اینکه توافقات بین خودشان را بتوانند بین‌المللی نمایند."
ماریانا بلنکایا: "در سال 2009 ما روسیه دیگری را داشتیم. با غرب روابط دیگری داشتیم. دیدگاه و تعاملات ما در خاورمیانه به شکل دیگری بود. آن‌هایی که از ایران خارج شدند، می‌ترسیدند که وارد لیست تحریمی غرب بشوند. اکنون همان شرکت‌ها خودشان تحریم غرب هستند. و الان دیگر برای آن‌ها تفاوتی وجود ندارد. بعد از بهار عربی ما درسهای خیلی خوبی را از شرایط خاورمیانه گرفتیم. در سال‌های 2011 و 2012 ما نسبت به مسائل خاورمیانه حالت دیده‌بان داشتیم و اتفاقاتی را که در ارتباط با خاورمیانه می‌افتاد، فقط به یک بیانیه اکتفا می‌کردیم و هر بار به یک طرف از دو طرف درگیر حق را می‌دادیم. بهار عربی به ما یاد داد که نقاط مثبت تمام طرفین درگیری را ببینیم و با همه آن‌ها وارد رابطه بشویم. این مسئله همین‌طور راجع به مسائل جهانی هم هست که صحبت می‌کنیم. مشاهده می‌کنید که ما با ایران، عربستان سعودی و اسرائیل در یک زمان صحبت و مذاکره می‌کنیم. و یا اینکه در سایر نقاط منطقه در یمن، عراق، کردستان عراق و سوریه با همه طرفین درگیر مذاکره داریم. این سیاستی است که ما هرگز از آن رویگردان نخواهیم شد. بعد از داعش چه اتفاقی بین ایران و روسیه خواهد افتاد و این بستگی دارد که تهران و مسکو برای روابطشان چه تصمیمی بگیرند. باید ببینیم که در آن موقع ما با هم متحد یا رقیب هستیم. من پاسخ به این سؤال را هنوز ندارم. اینکه بعد از داعش ما چه شرایطی را با تهران خواهیم داشت. باید ببینیم که مسائل منطقهای به چه شکل حل خواهند شد و در آن زمان است که خواهیم توانست به پاسخی دست پیدا کنیم. ولی الان ما در خاورمیانه در شرایط مساوی قرار نداریم. بیشتر این را ما به‌عنوان حربه‌ای برای رابطه با غرب استفاده می‌کنیم. برای ما تفاوتی ندارد که در خاورمیانه با چه کسی همکار باشیم. ولی شما در خانه خودتان هستید و می‌خواهید ثابت کنید که صاحب‌خانه خاورمیانه، ایران یا قدرت دیگری است. و شما بر هر کدام از قومیت‌های این کشورها اتکا می‌کنید. ولی آن مانوری را که شما می‌توانید بدهید، روسیه نمی‌تواند انجام بدهد. تصوری را که شما از زندگی با مردم خاورمیانه دارید، ما نداریم و در آن زمینه ما از شما عقب‌تر هستیم. برای همین ما بیشتر به شما نگاه می‌کنیم که در سوریه و کردستان عراق چه خواهید کرد."
علی‌اکبر اسدی: "در یک دهه گذشته روسیه به‌عنوان یک قدرت بزرگ محوری در منطقه خاورمیانه ایفای نقش نموده است. ایران از این نقش‌آفرینی روسیه استقبال کرده است. هر چند ایران از نظر شعاری با حضور قدرت‌های بزرگ در منطقه و با این موضوع مخالف بوده و معتقد است که امنیت منطقه بایستی از طریق قدرت‌های بومی منطقه تأمین شود، با حضور روس‌ها مخالفت نکرده است. چون معتقد است روسیه منافع نزدیکی با کشورهای منطقه دارد. و این به خاطر مجاورت این کشور با خاورمیانه است. همچنین روسیه می‌تواند در مقابل تسلط امریکا موازنه ایجاد نماید. به نظر من تجربه همکاری‌های ایران و روسیه در سوریه یک تجربه تا حد زیادی موفق بوده است. بااین‌حال اختلافات و تفاوت‌ها بین ایران و روسیه با توجه به منافع متفاوت، شاید تا حد زیادی طبیعی باشد. در خصوص مسئله عربستان در روابط ایران و روسیه، به نظر من تلاش روس‌ها برای تقویت روابط ازجمله در بخش نفتی و همکاری‌های اقتصادی یک تلاش مشروع و طبیعی می‌باشد. بااین‌حال وقتی‌که این روابط وارد یک سری حوزه‌های استراتژیک و نظامی می‌شود، حساسیت‌ها و انتقادات ایران در اینجا به نظر می‌رسد که از منافع ایران سرچشمه می‌گیرد و این طبیعی است. توافق روسیه و عربستان برای دادن سیستم اس 400 به نظر من یک امر نظامی و استراتژیک است که ایران قاعدتاً به آن خیلی حساس می‌باشد. چون قاعدتاً عربستان این سیستم موشکی را به جز برای مقابله با ایران، برای هدف دیگری نمی‌خواهد. به نظر من روسیه در این زمینه باید حساسیت بیشتری در روابط خودش با ریاض داشته باشد. نکات متعدد دیگری وجود دارد که به نظر من در روابط با عربستان اگر روسیه موردتوجه خود قرار بدهد، در بلندمدت به نفع این کشور خواهد بود. در حال حاضر عربستان در شرایط نسبی ناکامی قرار دارد و یکی از اهداف اصلی آن کشور برای نزدیکی به روسیه در واقع دور کردن روس‌ها از ایران می‌باشد. این در حالی است که عربستان در سال‌های گذشته که در موضع قوی‌تری قرار داشت، به مخالفت جدی با روسیه و ایران پرداخت. مهم‌ترین آن، افزایش تولید برای کاهش بهای نفت در جهت ضربه زدن هم زمان به ایران و روسیه بود. ضمن اینکه حمایت عربستان از افراط‌گرایی می‌توانست یک تهدید امنیتی برای ایران و روسیه ایجاد نماید. ضمن اینکه نظام سیاسی عربستان وابستگی جدی به امریکا دارد. بنابراین تجربه‌ای که روسیه در همکاری با ترکیه داشته است به نظر من در مورد عربستان نمی‌تواند تکرار شود. نکته نهایی اینکه روسیه در توسعه روابط خود با عربستان باید توجه نماید که این توسعه روابط جنبه ضد ایرانی پیدا نکند."
سرگئی دروژیلوفسکی: "قبل از اینکه پادشاه عربستان بیایند و با رئیس‌جمهور روسیه مذاکره کنند، رئیس‌جمهور امریکا در عربستان بودند و آن‌ها قراردادی به مبلغ هفده میلیارد دلار امضا کردند. این در برابر چندمیلیاردی که روسیه به دست می‌آورد رقمی نیست. البته من نظر خود را می‌گویم. اس 400 های ما هیچ‌چیز اضافه‌تری را به عربستانی‌ها نمی‌دهد. قبول کنید که اگر ایران اس 400 را می‌خواست ما حتماً به ایران می‌فروختیم. به‌هرحال این یک قرارداد تجاری است."
حسن احمدیان: "یکی از عوامل قدرت منطقهای ایران، یا به‌عبارت‌دیگر رفتارهای استراتژیک ایران در منطقه به ارزش روابط تهران با یک بازیگر بین‌المللی مانند روسیه وابسته است. برای همین هم ایران با همکاری با روسیه چشم‌انداز روابط استراتژیک در منطقه را جستجو میکند. چشم‌انداز این رابطه برای بازیگران بین‌المللی دیگر هم مهم است. بازیگران بین‌المللی نیز این نگاه را به رابطه ایران و روسیه و همکاری منطقهای آن‌ها دارند. ایران و روسیه در سوریه اتحاد مشترک دارند و تلاش می‌کنند این همکاری اساس سایر همکاری‌های امنیتی در منطقه شود. این بسیار وابسته به واکنش روسیه به آمریکا خواهد بود. مشکل موجود دیگر در روابط ایران و روسیه در رابطه با سوریه، آینده اسد و تصویر دموکراسی در سوریه، گام دیگر مواجهه با اتحادیه اروپا و آمریکا که مخالف همکاری ایران و سوریه هستند، است. ما می‌دانیم این اتحاد استراتژیک نیست و انتظار استراتژیک نیز از آن وجود ندارد. اکنون سؤال من این است که روسیه چه برخوردی با دولت ترامپ و خارج ساختن ایران از سوریه خواهد داشت؟"