در ایراس؛
7 جایزه مهم ادبی در روسیه
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۶ آذر ۱۳۹۹ ساعت ۱۴:۰۵
رونق جوایز ادبی در روسیه قدمتی تاریخی دارد. به طور مثال، الکساندر اول انگشترهای قیمتی، جعبههای تنباکو و هدایای ارزشمند دیگری که اگرچه نمیتوان از آن به عنوان جایزه نام برد، اما به تعداد زیادی از نویسندگانی که مورد علاقهاش بودند، هدیه میداد. بر اساس منبع موجود تزار فقط در سال 1802 برای تشویق نویسندگان 160 هزار روبل پرداخت کرد که برای آن زمان مبلغی بیسابقه محسوب میشد.
جایزه استالین، جایزه اصلی شوروی، ادامهی سنت تزاری شد. اگرچه اکنون به ندرت از آن یاد میکنند، اما در ابتدا سرمایهی آن از هزینههایی تامین میشد که استالین برای انتشار آثار خود در کشورهای مختلف دریافت میکرد. یعنی این، یک جایزه شخصی به مبلغ 100 هزار روبل بود. پس از مرگ رهبر، جایزهی لنین (10 هزار روبل) و دولتی (5 هزار) به جای استالین جایگزین شدند. این مبالغ برای خرید یک ماشین کافی بود.
عصر جوایز مستقل از سال 1991 با تأسیس جایزه «بوکر روسی» آغاز شد. درآن زمان ادبیات روسیه در قالب پول انگلیسی حمایتهای مالی را دریافت میکرد. خود جایزه بوکر، ریشهی بریتانیایی دارد، نام آن از نام شرکت «بوکر» گرفته شدهاست که به دلیل تولید کنسرو سبزیجات معروف است. در اوایل دهه 1990، نمایندگان بوكرینگ توجه خود را به حوزه عظیمی از فعالیتهای ادبیات روسیه جلب كردند که هیچ منافع مادی مشخصی در پی نداشت.
جایزهی «بوکر روسی» تنها برای مدتی کوتاه، به عنوان جایزه بزرگ ادبی در روسیه باقی ماند. در سال 1995، برزوفسکی سرمایه‌دار مشهور روسی و مدیر (روزنامه مستقل) جایزهای رقابتی تعیین کرد، که آن را «آنتی بوکر» نامیدند. ارزش آن 12،001 دلار بود، یعنی یک دلار بیشتر از بوکر روسی. در سال 2001 ، با افزایش فشار بر برزوفسکی و پروندههای کیفری علیه او، جایزه «آنتی بوکر» از میان برداشته شد. اما در همان زمان، بازیگردانان یکی پس از دیگری در زمینه جوایز ادبی روسیه ظاهر میشدند.
و اما هفت جایزه مهم کتاب در روسیه:
1. جایزه «کتاب بزرگ» که در نوامبر 2005 تأسیس شد.
صندوق سرمایه جایزه: این جایزه با سرمایه 5.5 میلیون روبل، یکی از بزرگترین صندوقهای جایزه در جهان است. جایزه نفر اول 3 میلیون روبل، جایزه نفر دوم 1.5 میلیون و جایزه نفرسوم 1 میلیون روبل است.
تامینکنندگان سرمایه: بنیانگذاران وزارت فرهنگ، شرکت «راسپیچات»، موسسه ادبیات روسی آکادمی علوم روسیه، اما بخش اصلی آن توسط شرکت گازپروم تأمین میشود.
ویژگی بارز: اهدای جوایز نه تنها به آثار هنری، بلکه آثار ادبی در ژانر نثر مستند.
2. جایزه «شاعر» در سال 2008 به ابتکار شخصی آناتولی چوبایس تاسیس شد.
صندوق سرمایه جایزه: یک جایزه 50 هزار دلاری اهدا میشود.
تامینکنندگان سرمایه: در ابتدا توسط شرکت سهامی روسی «ЕЭС России» روسیه حمایت میشد، پس از آن که چوبایس آنجا را ترک کرد، تحت حمایت بنیاد «انرژی آینده» که به طور ویژه توسط صندوق تجاری تاسیس شده بود، جایگزین شد.
ویژگی بارز: فقط شاعران زنده معاصرمیتوانند برنده این جایزه شوند. از جمله برندگان این جایزه، میتوان به سرگئی گاندلفسکی، تیمور کیبیروف، الکساندر کوشنر اشاره کرد.
3. جایزه «یاسنایا پالیانا» در سپتامبر سال 2003 تأسیس شد.
صندوق سرمایه جایزه: جایزه در بخش نامزدی «کلاسیک معاصر» برابر با 900 هزار روبل، در بخش نامزدی «ادبیات قرن XXI» برابر با 750 هزار روبل است.
تامینکنندگان سرمایه: هزینه این جایزه توسط موزه لف تالستوی در یاسنایا پالیانا و شرکت سامسونگ الکترونیک کره جنوبی تامین میشود.
ویژگی بارز: حمایت از آثار نویسندگان معاصر که ایدههای انسانگرایانه لف تالستوی را توسعه میدهند.
4. جایزه «الكساندر سولژنیتسین» در سال 1998 توسط الكساندر سولژنیتسین تاسیس شد.
صندوق سرمایه جایزه: 25 هزار دلار.
تامینکنندگان سرمایه: بنیاد الکساندر سولژنیتسین که توسط خود نویسنده در سال 1974 تأسیس شد و از کلیه نسخههای کتاب «مجمع الجزایر گولاگ» حق امتیاز دریافت میکند.
ویژگی بارز: این جوایز به نویسندگانی که در روسیه زندگی میکنند و آثار خود را پس از انقلاب 1917 خلق کردهاند اهدا میشود. ژانرها: نثر، شعر، نمایش، نقد ادبی و ادبیات شناسی.
5. جایزه «بینی» در مارس 2009 تأسیس شد.
صندوق سرمایه جایزه: 700 هزار روبل. جایزه منتخب خوانندگان - 200 هزار روبل.
تامینکنندگان جایزه: توسط بنیاد میخائیل پراخاروف تأسیس شده است. بخشی از پروژه «دنیای کتاب» به ریاست ناشر ایرینا پراخارووا.
ویژگی بارز: برای حمایت از روندهای جدید ادبیات مدرن روسیه ایجاد شده است.
6. جایزه «بوکر روسی» در دسامبر 1991 تأسیس شد.
صندوق سرمایه جایزه: 12 هزار دلار.
تامینکنندگان سرمایه: حامی اصلی این جایزه شرکت «بریتیش پترولیوم» است.
ویژگی بارز: به عنوان اولین جایزه پس از شوروی، با تأکید بر ادبیات انتقادی متمایز میشود. در میان برندگان جایزه، نام افرادی چون واسیلی آکسنوف، گئورگی ولادیموف به چشم میخورد.
7. جایزه «کتاب پرفروش ملی» در سال 2001 به ابتکار منتقد ادبی ویکتور تاپاروف تأسیس شد.
صندوق جایزه: 10 هزار دلار.
تامینکنندگان سرمایه: صندوق جایزه از بودجه شرکت سرمایهگذاری و ساختوساز«ویستکام» تامین میشود.
ویژگی بارز: بهترین رمان سال را انتخاب میکند.
