شعیب بهمن در گفت و گو با ایسکانیوز
دوستی روسیه و آمریکا به ضرر ایران است
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۳ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۳:۴۳
یک کارشناس مسائل روسیه معتقد است تاریخ به ما نشان می‌دهد بهبود روابط مسکو و واشنگتن بر منافع ایران تاثیر منفی خواهد داشت.
شعیب بهمن، کارشناس مسائل روسیه در باره روابط ایران و روسیه گفت: روابط تهران و مسکو یک رابطه چند وجهی است و دو کشور از گذشته تا امروز روابط سیاسی و اقتصادی گسترده‌ای داشته اند. علاوه بر این، هم‌مرزی دو کشور موجب شده است که دو پایتخت در طول تاریخ روابط فرهنگی گسترده ای نیز داشته باشند. هرچند در عصر فعلی روابط فرهنگی دو کشور، کمرنگ‌تر از دو بعد سیاسی و اقتصادی بوده است.
وی در گفتگو با ایسکانیوز، ضمن تحلیل روابط اقتصادی مسکو و تهران گفت: روابط اقتصادی دو کشور نیز خود در سه بعد تعریف می شود. یکی بعد مبادلات و خرید و فروش کالا، یکی در بعد خرید و فروش تسلیحات نظامی و دیگری سرمایه‌گذاری در بخش تکنولوژی و فناوری، که نمونه آن را در ساخت نیروگاه اتمی بوشهر مشاهده می کنیم.
این کارشناس با اشاره به روابط سازنده دو کشور در دوران پس از جنگ جهانی دوم بیان کرد: پس از این جنگ روابط ایران و شوروی در مقطعی خوب بوده است. طوری که بسیاری از کارخانه‌های مادر مثل کارخانه فولاد اصفهان و بعضی صنایع موجود در تبریز، با همکاری این کشور تاسیس شد. پس از فروپاشی شوروی و در دورانی که هیچ کشوری حاضر نمی‌شد در پروژه ساخت نیروگاه هسته‌ای ایران سرمایه‌گذاری کند، این روسیه بود که در راه‌اندازی این پروژه همکاری خود را با ایران آغاز کرد.
بهمن ضمن اشاره به همکاری‌های ایران و روسیه در مسائل امنیتی منطقه گفت: در سال‌های اخیر مشاهده می کنیم همکاری‌های دو کشور در بخش نظامی-امنیتی نیز توسعه فراوانی یافته است. تهران و مسکو درسال‌های اخیر در صف مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی در کنار هم ایستاده‌اند و در بحران‌های امنیتی منطقه به ویژه در سوریه، همکاری‌های پررنگی داشته‌اند.
این کارشناس در تحلیل ریشه کمرنگی روابط تجاری مردمان دو کشور اظهار داشت: پس از روی کار آمدن شوروی و تبدیل شدن ایران به متحد جهان غرب، روابط ایران و همسایه شمالی آن به مرور کمرنگ‌تر شد. طوری که این کاهش چشمگیر روابط که چندین دهه به طول انجامید، باعث افزایش فاصله میان مردم دو کشور نیز شد.
وی با اشاره به تاثیر فاصله مسکو و تهران بر روابط فرهنگی دو کشور بیان کرد: این موضوع بر مسائل فرهنگی نیز اثرگذار بود. مناطق جنوبی روسیه در گذشته جز خاک ایران محسوب می شدند و به طبع پس از جدایی از ایران روابط فرهنگی بالایی میان مردمان این مناطق با ایرانیان وجود داشت. اما دشمنی دو کشور در مقاطعی از تاریخ باعث شد روابط فرهنگی مردمان آنها به حداقل میزان ممکن خود برسد.
بهمن در ادامه ریشه روابط اقتصادی دولت‌ها را متفاوت از مشکلات تاریخی دانست و اظهار کرد: جنگ‌های میان روس‌ها و ترکیه بسیار بدتر و پرهزینه‌تر از جنگ‌های این کشور با ایران بوده است. اما زمانی که روابط اقتصادی ایران و روسیه را با روابط ترکیه با روسیه مقایسه می‌کنیم، مشاهده می‌کنیم که مناسبات اقتصادی آنکارا با مسکو نسبت به مناسبات تهران با مسکو قابله قیاس نیست. لذا بنظر می رسد ایرانی‌ها و روس‌ها عزم کمتری برای گسترش روابط خود با یکدیگر نیز داشته‌اند.
این کارشناس درباره احتمال بهبود روابط واشنگتن با مسکو درآینده نزدیک گفت: در صورت بهبود روابط دولت ترامپ با روسیه بخشی از روابط ایران و روسیه که در موضوعاتی چون مبارزه با تروریسم تداعی یافته است، موفقیت آمیز خواهد بود، اما درعین‌حال پایان خواهد یافت. اما در کل پیش بینی تاثیر بهبود روابط مسکو و واشنگتن بر مسائل ایران، بسیار پییچیده و مشکل است.
وی در تحلیل میزان اثرگذاری دونالد ترامپ بر روابط روسیه و آمریکا بیان داشت: نمی توان با اطمینان پیش بینی کرد که دونالد ترامپ چه میزان قدرت خواهد داشت و به کدام سخن خود عمل خواهد کرد. به علاوه این نکته مهمی است که او تنها یکی از متغیرهای اثرگذار بر سیاست خارجی آمریکا خواهد بود. ضمنا اینکه چه کسی وزیر امور خارجه آمریکا خواهد شد نیز بسیار مهم است. برای مثال جان بولتون نه تنها ضد ایران است، بلکه ضد روسیه نیز هست. پس در صورت انتصاب به احتمال قوی باعث تقویت روابط تهران و مسکو خواهد شد.
وی درباره تاثیر بهبود روابط واشنگتن و مسکو بر منافع ایران گفت: یک نکته تاریخی نیز وجود دارد. تاریخ به ما نشان می‌دهد که هرگاه روابط روسیه و آمریکا به نقطه مطلوبی رسیده، ایران از این موضوع ضرر کرده است. هرچند تاریخ الزاما همیشه یک مسیر را انتخاب نمی کند و باید در انتظار آینده بود.
مجتبی اسماعیلی / ایسکانیوز
انتهای گفتگو/
