دکتر محمود شوری
گفتمان كاوي در روابط ايران و روسيه
کتاب «روابط ایران و روسیه»، به کوشش دکتر مهدی سنایی و دکتر جهانگیر کرمی، 1387، صص: 287-260
تاریخ انتشار : جمعه ۳ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۲۲:۱۰
ایراس - مقدمه: مرحلة جديد در روابط ايران و روسيه كه با فروپاشي شوروي آغاز گرديد، از سوي بازيگران متفاوت با گزاره هاي مختلفي مورد ارزيابي قرار گرفته است. در غرب عبارات و گزاره ها توضيح دهندة روابط ايران و روسيه اغلب حول مفهوم «تهديد» مفصل بندي شده اند، در حالي كه در گفتمان سياست خارجي روسيه تاكنون مفاهيم «تجارت» و «فرصت اقتصادي» گزاره هاي محوري در تبيين روابط اين كشور با جمهوري اسلامي ايران بوده اند. در ايران اگرچه يه دليل شرايط خاص بين المللي به مسئلة روابط با روسيه به مثابه يك «فرصت سياسي» و يا احتمالاً استراتژيك نگريسته مي شود، اما گزاره هايي كه حاكي از ترديد و سوءظن نسبت به تداوم اين وضعيت مي باشد نيز به طور مداوم مورد تأكيد قرار مي گيرند.
در سال هاي اخير تحليل گفتمان به مثابة يك رويكرد یاگرايش ميان رشته اي ـ كه هم معرفت شناسي و هم روش شناسي را در فرايند تحقيق تحت تأثير قرار مي دهد ـ افق هاي تازه اي را برای نگريستن و بازخواني متون و سوژه هاي قديمي و بعضاً تكراري، در برابر تحليلگر قرار داده است. گفتمان در تفسيري فراتر از تفسيرهاي زبان شناختي آن صرفاً به تركيبي از گفتار و نوشتار اطلاق نمي گردد، بلكه به تعبير لاكلاو و موفه اين دو (گفتار و نوشتار) خود اجزاي دروني جامعيت (کلیت) گفتماني فرض مي شوند. به بيان ديگر، گفتمان مجموعه اي معني دار از علائم و نشانههای زبان شناختي و فرا زبان شناختي تعريف مي شود. در تعريف فوكو گفتمان به مثابه نظامی از اشیا که به رفتارهای آدمی جهت می دهند یا مجموعه ای از گزارههای جدی که انسانها از طریق آن هویت و اجتماع خود را تعریف می کنند، مطرح می شود. ازاین منظر مفهوم گفتمان رابطه نزدیکی بامفهوم «انگاره» درنظریههای سازهانگار که به تعبیر الکساندر ونت به واقعیتهای اجتماعی قوام میبخشند،پیدا می کند. از نظر ونت دولتها نهایتا از طریق انگارههاست که با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. ...
دریافت متن کامل/ دانلود PDF